
Οι Σχολές Γονέων θεσμοθετήθηκαν και λειτουργούν στον Δήμο Βριλησσίων από το 2015 μέσω του Οργανισμού Κοινωνικής Προστασίας & Αλληλεγγύης, με σκοπό να υποστηρίξουν τους γονείς στον δύσκολο ρόλο τους. Ο ρόλος του γονιού είναι μοναδικός, ίσως ο πιο σημαντικός ρόλος που αναλαμβάνει κάποιος. Ένας ρόλος ωστόσο με προκλήσεις και απαιτήσεις, καθώς η ανατροφή του παιδιού χρειάζεται εκτός από το ένστικτο και γνώσεις.
Οι μελέτες της ψυχολογίας εδώ και πολλά χρόνια έχουν οδηγήσει στη διαπίστωση ότι η προσωπικότητα του παιδιού διαμορφώνεται κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Παλαιότερα υποστηριζόταν ότι τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής του παιδιού είναι τα πιο κρίσιμα. Σήμερα θεωρούμε ότι οι βάσεις διαμορφώνονται τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, δηλαδή τα χρόνια που το παιδί συνήθως μεγαλώνει στο σπίτι, με τους γονείς του ως μόνους υπεύθυνους για την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγησή του.
Η οικογένεια, ως το πιο σημαντικό πλαίσιο παροχής ασφάλειας και σταθερότητας στο παιδί, χρειάζεται υποστήριξη και καθοδήγηση, ώστε να είναι σε θέση να εφοδιάσει το παιδί με τα κατάλληλα εφόδια για ψυχική υγεία και να το βοηθήσει να αναπτυχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Σύμφωνα με την UNESCO, οι γονείς είναι παιδαγωγοί αναντικατάστατοι, οι βασικοί υπεύθυνοι για την ανατροφή του παιδιού τους. Μα την ίδια ώρα είναι απροετοίμαστοι για τον πολύ υπεύθυνο ρόλο τους και μάλιστα στη σημερινή εποχή που αφενός βάλλονται από υπερπληροφόρηση και παραπληροφόρηση, αφετέρου ο θεσμός της οικογένειας αλλάζει και μετασχηματίζεται με γοργούς ρυθμούς. Ο Γάλλος ψυχίατρος André Berge στο γνωστό βιβλίο του Το επάγγελμα των γονέων υποστηρίζει ότι ενώ ο σύγχρονος άνθρωπος θεωρεί υποχρέωσή του να προετοιμάζεται για όλα τα επαγγέλματα, δεν προετοιμάζεται για τα δύο σπουδαιότερα, αυτά του γονέα και του πολιτικού, τα οποία ο καθένας αισθάνεται έτοιμος να τα ασκήσει οποτεδήποτε, χωρίς κανενός είδους γνώση και προπαρασκευή.
Είναι όμως στ’ αλήθεια επάγγελμα ο ρόλος του γονιού; Και τι είναι η Σχολή Γονέων;
Στις Σχολές Γονέων κάποιος μαθαίνει το «επάγγελμα» του γονέα, διότι –όπως υποστηρίζει– το να είσαι γονέας στην εποχή μας δεν μπορεί να είναι αυτοσχεδιασμός. Οι ανθρωπιστικές επιστήμες έχουν αναπτυχθεί πολύ και οι μελέτες που έχουν διεξαχθεί στην αναπτυξιακή και στην κοινωνική ψυχολογία μάς τροφοδοτούν συνεχώς με νέα δεδομένα που ο σύγχρονος γονιός χρειάζεται να γνωρίζει.
ΣΚΟΠΟΣ των Σχολών Γονέων είναι: α) η στήριξη του θεσμού της οικογένειας, αναντικατάστατου πλαισίου σταθερότητας και ασφάλειας και β) η προστασία της ψυχικής υγείας ανήλικων και ενήλικων ατόμων μέσα στο σύστημα της οικογένειας. Οι Σχολές Γονέων στοχεύουν κυρίως στην ΠΡΟΛΗΨΗ.
Η δράση των Σχολών Γονέων κινείται σε δύο άξονες: την ενημέρωση και τη διαμόρφωση-διαφοροποίηση, η μία στενά συνδεδεμένη με την άλλη.
Η ενημέρωση (information) θέτει υπόψη των γονιών τις μελέτες, τις έρευνες, τα σύγχρονα δεδομένα της οικογενειακής ψυχολογίας.
Η διαμόρφωση-διαφοροποίηση (formation), από την άλλη, οδηγεί τους γονείς μακροπρόθεσμα στην αλλαγή της στάσης και της συμπεριφοράς τους απέναντι στο παιδί τους. Οι γονείς αλλάζουν, τα παιδιά αλλάζουν, η σχέση γονιού – παιδιού διαφοροποιείται και εξελίσσεται.
Το έργο των Σχολών Γονέων δεν μπορεί να συγκριθεί με κανενός είδους διαλέξεις, βιβλία, άρθρα ή πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου. Τα όποια μέσα μετάδοσης πληροφοριών για τους γονείς μπορούν να είναι εξαιρετικά χρήσιμα και διαφωτιστικά.
Ωστόσο, οι Σχολές Γονέων δεν παρέχουν στους γονείς μόνο πληροφορίες και στοιχειώδεις γνώσεις, αλλά τις αναγκαίες για τους γονείς γνώσεις που θα τους βοηθήσουν να τις εφαρμόσουν και να τις αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επιπλέον, δίνουν τη δυνατότητα της εμπειρίας της συμμετοχής σε ομάδα, η οποία δεν παρέχει μόνο πλούσιες ιδέες και γνώσεις, αλλά μέσα από την αλληλεπίδραση των μελών οι γονείς ανατροφοδοτούνται δημιουργικά και μαθαίνουν να επικοινωνούν ουσιαστικά, εξελίσσονται και διαφοροποιούνται. Με αυτό τον τρόπο οι γονείς ενδυναμώνονται και αποκομίζουν ευχαρίστηση και χαρά από την άσκηση του ρόλου τους.
Τα θεματα που αναπτύσσονται από εξειδικευμένους επιστήμονες, αφορούν όλη την ηλικιακή περίοδο ενός παιδιού, τις σχέσεις των γονέων, την σχολική ζωή, την αναπτυξη ενός παιδιού -εφήβου αλλά και ενήλικα.. Ενδεικτικά αναφέρουμε Θεματικές στις οποίες αναφερόμαστε συνολικά αλλά και πιο ειδικά.
ΠΑΙΔΙΑ ΒΡΕΦΙΚΗΣ, ΝΗΠΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ (0-6 χρόνων):
Βασικές ανάγκες του βρέφους και του νηπίου: σωματικές, ψυχολογικές. Στάδια ψυχοκινητικής εξέλιξης, βάδισμα, ομιλία. Πνευματικές ανάγκες του νηπίου. Η ανακάλυψη του εγώ και η πρώτη κρίση προσωπικότητας. Η κοινωνικοποίηση του νηπίου. Ο παιδικός σταθμός, το νηπιαγωγείο και η σημασία του. Ο ύπνος του παιδιού. Οι φόβοι των παιδιών. Η σημασία του παιχνιδιού.
ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ (6-12 χρόνων):
Είναι έτοιμο το παιδί για το σχολείο; Πνευματική, συναισθηματική, κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών σχολικής ηλικίας. Η προετοιμασία του παιδιού για το σχολείο και ο ρόλος των γονέων. Η σχολική ζωή του παιδιού και η ένταξη στη σχολική ομάδα. Βασικές ανάγκες του παιδιού της σχολικής ηλικίας. Ο ελεύθερος χρόνος και οι εξωσχολικές δραστηριότητες. Η μελέτη του παιδιού στο σπίτι και ο ρόλος των γονιών. Η συνεργασία των γονέων με το σχολείο.
ΜΕ ΕΦΗΒΟΥΣ (12-18 χρόνων):
Η προεφηβική και εφηβική ηλικία από βιολογική και ψυχολογική άποψη. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της εφηβείας. Πώς βλέπουν οι έφηβοι τους γονείς, τον εαυτό τους, το σχολείο, την κοινωνία. Πώς βλέπουν οι μεγάλοι τους εφήβους. Δεύτερη κρίση προσωπικότητας. Στάσεις των γονέων στα προβλήματα των εφήβων. Η σεξουαλική αγωγή στην εφηβεία. Οι φιλίες των εφήβων. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός.
ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ-ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΓΟΝΕΩΝ:
Η μετάβαση στον γονικό ρόλο. Ψυχολογία των νέων γονέων, η ανάληψη των νέων ρόλων. Η επίδραση της προσωπικότητας και της στάσης των δύο γονέων στην ανατροφή του παιδιού. Η διαμόρφωση του δεσμού γονέα – βρέφους. Ο ρόλος της ιδιοσυγκρασίας. Κληρονομικότητα και περιβάλλον. Το κλάμα του βρέφους. Ο ύπνος. Η διατροφή του και ο θηλασμός.
ΓΟΝΕΙΣ -ΖΕΥΓΑΡΙ-ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ